Cá ông

Chính nguồn nước lợ – hoà trộn giữa nước biển và nước sông đã làm cho cá ở đầm phá Tam Giang – Cầu Hai ngon ngọt mà chắc dai chứ không mềm bở như cá sông, cũng không “dữ” để gây dị ứng như cá biển. Nên cá tôm đầm phá lúc nào cũng đắt hơn cá biển nhiều lần nhưng vẫn được nhiều người ưa chuộng. Ấy vậy mà dân gian có câu: “Ong, hương, hanh múi, ngạnh nguồn/ Cá dìa, lệch núi chẳng nhường thịt heo”.

Cá ong chỉ cần rửa sạch đánh vảy, đặc biệt bộ lòng cá thì phải để lại. Lòng cá ong béo kỳ lạ nhưng không hề ngán bởi theo đó là cái vị hơi nhân nhẫn đắng xua tan vị ngậy của mỡ, của gan cá. Cá ong bầu nướng mộc thơm nức mũi, thịt cá trắng phau như thịt ếch, dai mà ngọt khỏi chê.

Miền Trung mùa ra giêng cho đến cuối hè khí hậu khắc nghiệt với cái nóng đổ lửa. Và như để bù đắp cho cái xứ khô khốc đó, mùa này người ta lại trồng được rau quả tươi ngon: rau lang, mồng tơi, mướp, bí… và những dây dưa hồng (dưa hường) với quả ngọt ngào, thanh mát. Dưa hồng thoạt nhìn giống như dưa hấu nhưng trái nhỏ cỡ nắm tay, ăn khi còn xanh. Mùa rộ người ta còn muối dưa để dành ăn dần. Dưa hồng mà nấu với cá ong thì quyến rũ đến độ mấy ông quên cả đường về. Vậy mới có... thơ: “Cá ong nấu với dưa hồng/ Lờ đờ có kẻ mất chồng như chơi”.